Τα εκπληκτικά οφέλη της τσουκνίδας & πως χρησιμοποιείται για την υγεία
EY ZHN2023-04-18T16:14:19+02:00Τα εκπληκτικά οφέλη της τσουκνίδας & πως χρησιμοποιείται για την υγεία
Πρόσφατα η ESCOP δημοσίευσε μια νέα μονογραφία για την τσουκνίδα.
Η ESCOP (Ευρωπαϊκή Επιστημονική Ένωση Φυτοθεραπείας) είναι ο πιο αξιόπιστος φορέας σε ό,τι αφορά την επίσημη αξιολόγηση της δράσης, των πεδίων εφαρμογής, αλλά και των κινδύνων, των παρενεργειών και των αντενδείξεων των θεραπευτικών φυτών. Πρόκειται για μια ένωση στην οποία συγκεντρώθηκαν 13 ευρωπαϊκοί επιστημονικοί σύλλογοι για τη φυτοθεραπεία, για να αξιολογήσουν τα θεραπευτικά φυτά και να δημοσιεύσουν εκθέσεις για καθένα από αυτά. Επομένως, οι πληροφορίες που ακολουθούν θεωρούνται οι πλέον έγκυρες.
Τον Ιανουάριο του 2019 δημοσιεύτηκε από την ESCOP η ανάλυση της τσουκνίδας, ενός θεραπευτικού βοτάνου που παλαιότερα το περιέγραφαν ως «αιμοκαθαρτικό» ή «αιμοπαραγωγικό». Ιστορικοί της ιατρικής αναφέρουν ότι η τσουκνίδα ενίσχυε την «αρχή του αίματος» (με την αριστοτελική έννοια). Ακόμη και αν σήμερα έχουμε νέα μοντέλα για να εξηγήσουμε τις ασθένειες, αυτό δείχνει ότι στην τσουκνίδα αναγνωριζόταν παραδοσιακά μεγάλη σημασία.
Η μονογραφία της ESCOP τοποθετεί τώρα την τσουκνίδα σε ένα εξαιρετικά ευρύ πεδίο δράσεων
«Πειράματα εργαστηρίου με φύλλα τσουκνίδας έδειξαν την αντιφλεγμονώδη δράση της. Πειράματα με φύλλα ή εκχυλίσματα τσουκνίδας έδειξαν αντιδιαβητικές, ηπατοπροστατευτικές, διουρητικές, υποτασικές, αντιδιαβητικές, αναλγητικές και τοπικά αναισθητικές ιδιότητες».
Αυτό έχει ενδιαφέρον στο βαθμό που εδώ και μερικά χρόνια οι φλεγμονές θεωρούνται οι (ως τώρα υποτιμημένοι) προάγγελοι, παράγοντες κινδύνου ή αίτια διαφόρων παθήσεων.
Τα πεδία εφαρμογής της τσουκνίδας είναι, σύμφωνα με την ESCOP, η ουρική αρθρίτιδα, η οστεοαρθρίτιδα, η κυστίτιδα, ενώ βοηθά και στη θεραπεία καρδιοαγγειακών νόσων:
«Οι θεραπευτικές ενδείξεις είναι η ενίσχυση της συμπτωματικής θεραπείας των αρθριτικών, της οστεοαρθρίτιδας και/ή των ρευματισμών και η προώθηση της νεφρικής αποβολής υγρών σε φλεγμονώδεις ενοχλήσεις στον κατώτερο ουροποιητικό σωλήνα».
«Ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές με φύλλα τσουκνίδας απέδειξαν τη χρήση της ως επικουρικής θεραπείας αρθριτικών, οστεοαρθρίτιδας και/ή ρευματισμών και ως διουρητικού σε ασθενείς με καρδιακή ή χρόνια φλεβική ανεπάρκεια».
Η τσουκνίδα μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί και προληπτικά – ως «αιμοκαθαρτική» ή αντιφλεγμονώδης και αποτοξινωτική. Από φυτοθεραπευτική άποψη, θεωρείται φυτό κατάλληλο για την εαρινή κούρα, για παράδειγμα σε συνδυασμό με ταραξάκο και μέντα. Ρίξτε ένα κουταλάκι του γλυκού του μείγματος σε ένα μεγάλο φλιτζάνι με βραστό νερό, σουρώστε και πιείτε με μικρές γουλιές.
Σπόροι τσουκνίδας, η νέα υπερτροφή
Η τσουκνίδα είναι καλή πηγή βιταμινών Α, C και Κ, καθώς και μετάλλων όπως είναι ο σίδηρος, το ασβέστιο και το μαγνήσιο. Εκτός του ότι έχουν υψηλή θρεπτική αξία, οι σπόροι της έχουν και πολύ ευχάριστη γεύση.
Χαρίζουν εν γένει ενέργεια και ζωτικότητα, καταπολεμούν την κόπωση, την εξάντληση και τη μειωμένη απόδοση. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε πρωτεΐνες, συστήνονται ιδιαίτερα σε αθλητές και σε vegans.
Σημαντικά είναι ωστόσο και τα δευτερεύοντα συστατικά του φυτού, όπως η μικρή ποσότητα σεροτονίνης που υπάρχει στα τριχίδια των φύλλων και τα φλαβονοειδή, που είναι γνωστά για τις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες. Τέλος, η τσουκνίδα περιέχει στα φύλλα της μια δραστική ουσία που αναστέλλει την ανάπτυξη βακτηρίων.
- Θερμίδες: 48 kcal
- Πρωτεΐνες: 7,37 g
- Λιπαρά: 0,61 g
- Υδατάνθρακες: 8 g
- Νερό: 84,94 g
- Φυτικές ίνες: 3,11 g
- Ανόργανες ουσίες: 2,26 g
- Βιταμίνη E: 0,80 mg
- Φολικό οξύ: 30,00 µg
- Βιταμίνη B1: 0,20 mg
- Βιταμίνη B2: 0,15 mg
- Βιταμίνη B6: 0,16 mg
- Βιταμίνη C: 333,00 mg
- Βιοτίνη: 0,50 µg
- β-καροτένιο: 2400 µg
- Νάτριο: 80,00 mg
- Κάλιο: 475,00 mg
- Μαγνήσιο: 80,00 mg
- Ασβέστιο: 713,00 mg
- Σίδηρο: 2,6 mg
- Φώσφορο: 138,00 mg
- Χαλκό: 240,00 µg
- Ψευδάργυρο: 1,02 mg
- Χλωριούχο άλας: 150,00 mg
- Φθορίδιο: 80,00 µg
- Ιωδίδιο: 3,00 µg
Θεραπευτικές χρήσεις και εφαρμογές
- Παθήσεις των νεφρών και του ουροποιητικού συστήματος: η διουρητική και αντιφλεγμονώδης δράση της τσουκνίδας βοηθά στην απομάκρυνση μικροβίων και βακτηρίων και στην αναστολή ανάπτυξης φλεγμονών. Το τσάι τσουκνίδας βοηθά επομένως στις πέτρες στα νεφρά και στις παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος
- Θεραπεία του προστάτη: Σε περιπτώσεις καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη η ρίζα της τσουκνίδας είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη. Η δράση της περιορίζεται, ωστόσο, στην καταπράυνση των ενοχλήσεων και όχι στην ίδια την υπερπλασία. Οι πόνοι μπορεί να υποχωρήσουν με εκχυλίσματα του βοτάνου.
- Ρευματισμοί: χάρη στο καφεοϋλικό οξύ που περιέχει η τσουκνίδα έχει θεραπευτική δράση σε περιπτώσεις ρευματισμών και σε άλλες φλεγμονώδεις παθήσεις των αρθρώσεων. Το συστατικό αυτό έχει αντιφλεγμονώδη δράση.
Για την υγεία του δέρματος και των μαλλιών
Η τσουκνίδα έχει θετική επίδραση στα μαλλιά και στην επιδερμίδα. Το αφέψημα τσουκνίδας ως λοσιόν βοηθά στα σπυράκια, την ακμή και τα εκζέματα και μπορεί να περιορίσει τις αλλεργικές αντιδράσεις του δέρματος.
Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και οι ρίζες του φυτού. Οι ρίζες βράζονται σε νερό, και στη συνέχεια το μείγμα σουρώνεται. Το αφέψημα αυτό αναμειγνύεται έπειτα με ξίδι από κρασί και χρησιμοποιείται δύο φορές την εβδομάδα ως λοσιόν για τα μαλλιά. Τα σκευάσματα από τσουκνίδα για τα μαλλιά προλαμβάνουν την τριχόπτωση.
Η Μαρία Τρέμπεν συστήνει επίσης αφέψημα ριζών τσουκνίδας και βάμμα τσουκνίδας για εντριβές στο τριχωτό της κεφαλής, ενώ εξαιρετικά αποτελέσματα έχει ο συνδυασμός τσουκνίδας, κολλιτσίδας και σημύδας για την υγεία των μαλλιών για την καταπολέμηση της τριχόπτωσης, της πιτυρίδας, αλλά και της βελτίωσης της όψης των μαλλιών.
Το έλαιο τσουκνίδας
Πολλές ανεξάρτητες εργαστηριακές μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, υποστηρίζουν πως το έλαιο της τσουκνίδας συμβάλει στην ενδυνάμωση της τρίχας (πάχος τρίχας), προωθεί την τριχοφυΐα και καταπολεμά τη πιτυρίδα.
Το λάδι τσουκνίδας παρουσιάζει έντονη αντιφλεγμονώδη δράση και συνήθως χρησιμοποιείται για τη περιποίηση της ερεθισμένης, ευαίσθητης, ταλαιπωρημένης επιδερμίδας ενώ βοηθάει και σε περιπτώσεις αρθριτικών και ρευματισμών, είτε πίνοντας το, είτε κάνοντας εντριβές με αυτό.
Η τσουκνίδα είναι πλούσια σε σίδηρο αλλά και βιταμίνες A, B, C.
- Το λάδι τσουκνίδας προάγει την κυκλοφορία του αίματος της κεφαλής, έτσι τροφοδοτούνται οι θύλακες της τρίχας με αποτέλεσμα πιο πλούσια, μακριά και υγιή μαλλιά.
- Ενδυναμώνει την τρίχα και αντιμετωπίζει την τριχόπτωση.
- Καταπολεμά την ξηροδερμία, την πιτυρίδα και τη λιπαρότητα του δέρματος της κεφαλής.
- Χαρίζει εξαιρετική λάμψη, όγκο και δύναμη σε λεπτά, αδύναμα μαλλιά.
- Η συχνή εφαρμογή πριν το βραδινό ύπνο, σε στήθος και κροτάφους, ενισχύει τη μνήμη και την κυκλοφορία του αίματος της κεφαλής, όπως διαβάζουμε στο βιβλίο Physica της Hildegard von Bingen.
- Καταπραΰνει τους αρθριτικούς και ρευματικούς πόνους, χάρη στο μυρμηκικό οξύ που περιέχει.
- Έχει διουρητική δράση.